جراحی دهان به هر عمل جراحی بر روی دندانها، لثهها، فکها یا سایر ساختارهای دهانی، گفته میشود. این شامل کشیدن، ایمپلنت، پیوند لثه و جراحی فک است.
جراحی دهان معمولاً توسط جراح فک و صورت یا پریودنتیست انجام میشود. اینها متخصصان دندانپزشکی هستند که آموزشهای پیشرفتهای در مورد روشهای جراحی دهان دارند.
اینجا در سایت دکتر فرهاد اسماعیلی، یکی از بهترین متخصصان کاشت ایمپلنت در اصفهان، در خدمت شما همراهان عزیز هستیم تا به بررسی جراحی دهان و انواع آن بپردازیم.
فهرست مطالب
- 1 جراحی دهان چیست؟
- 2 چرا جراحی دهان انجام میشود؟
- 3 انواع مختلف جراحی دهان چیست؟
- 4 چه کسی جراحی دهان را انجام میدهد؟
- 5 قبل از جراحی دهان چه اتفاقی میافتد؟
- 6 در حین جراحی دهان چه اتفاقی میافتد؟
- 7 جراحی دهان چقدر طول میکشد؟
- 8 بعد از جراحی دهان چه اتفاقی میافتد؟
- 9 مزایای جراحی دهان چیست؟
- 10 خطرات یا عوارض جراحی دهان چیست؟
- 11 زمان نقاهت بعد از جراحی دندان، چقدر است؟
- 12 چه زمانی میتوانم به محل کار یا مدرسه برگردم؟
- 13 مراقبتهای بعد از جراحی دندان
- 14 بیمه هزینههای جراحی دهان را پوشش میدهد یا خیر؟
- 15 چه زمانی باید به ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی خود مراجعه کنم؟
جراحی دهان چیست؟
جراحی دهان یک اصطلاح گسترده، برای هر عملی است که روی دندان، لثه، فک یا ساختارهای اطراف دهان و صورت شما، انجام میشود. این شامل طیف گستردهای از روشها، از جمله کشیدن دندان، پیوند استخوان دندان، پیوند پریودنتال (لثه) و جراحی فک اصلاحی است.
چرا جراحی دهان انجام میشود؟
ممکن است به دلایل مختلفی به جراحی دهان نیاز داشته باشید. دندانپزشک شما ممکن است آن را توصیه کند اگر موارد زیر را دارید:
- پوسیدگی گسترده دندان.
- دندانهای بد شکسته.
- بیماری لثه.
- دندان نهفته.
- دندانهای ازدسترفته
- اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMD) .
- ازدستدادن استخوان در فک شما.
- آپنه خواب.
- سرطان دهان.
- آسیبشناسی خوشخیم دهان (تودهها یا برجستگیهای غیر سرطانی).
انواع مختلف جراحی دهان چیست؟
چندین نوع عمل جراحی دهان وجود دارد که هر ساله انجام میشود. برخی از رایجترین آنها عبارتاند از کشیدن دندان، پیوند استخوان دندان، ایمپلنت دندان، جراحی پریودنتال، جراحی فک اصلاحی، جراحی آپنه خواب و ترمیم شکاف لب و کام که به بررسی هر کدام میپردازیم:
ایمپلنت تمام فک دیجیتال در اصفهان
کشیدن دندان
رایجترین نوع جراحی دهان کشیدن دندان (درآوردن دندان) است. در صورت داشتن پوسیدگی شدید دندان، بیماری لثه (پریودنتیت)، ترومای دندان یا عوارض دندانعقل، کشیدن دندان ممکن است توصیه شود. گاهی اوقات کشیدن دندان برای آمادهسازی شما برای استفاده از پروتزهای مصنوعی یا سایر وسایل مصنوعی انجام میشود.
اکثر دندانپزشکان ترجیح میدهند در صورت امکان دندانهای طبیعی را حفظ کنند، اما گاهی اوقات کشیدن دندان برای حفظ سلامت کلی دهان شما ضروری است. علاوه بر این، بسیاری از دندانپزشکان کشیدن دندانعقل را بهعنوان یک اقدام پیشگیرانه برای کاهش خطر پوسیدگی، تحلیل استخوان و سایر مشکلات توصیه میکنند.
کشیدن دندان میتواند به علل مختلفی ایجاد گردد:
1.مشکل دندانعقل
برداشتن دندانعقل میتواند چالشبرانگیز باشد. محل دندانعقل در قسمت انتهایی دهان است. دسترسی به آن دشوار است، بهخصوص اگر دندانعقل نهفته باشد. دندانعقل نهفته بیرون نیامده و یا به طور کامل از لثه خارج نشده است. دندان در زیر خط لثه، میتواند پوسیدگی داشته باشد و باعث بیماری لثه شود.
دندانعقل نهفته ممکن است از رویش مسدود شود. لثه ممکن است نتواند از رشد دندان در آن ناحیه حمایت کند. دندانپزشک جراحی را برای کاهش خطر عفونت انجام میدهد. هدف این روش، جلوگیری از ازدحام بیش از حد دندانها در یک ناحیه نیز میباشد. برداشتن دنداندرد را پایان میدهد و از پیشرفت بیماری لثه جلوگیری میکند.
جراحی دهان برای این نوع شرایط، نیاز به دانش کامل از ساختارهای دندانی دارد. متخصص دندانپزشکی، نوع مناسب آرامبخش را به بیمار میدهد، بهخصوص اگر بیمار اضطراب دندانی داشته باشد. هدف برداشتن دندان مشکلدار با خطر کم عوارض است.
2.نیش نهفته
ضربه میتواند در سایر قسمتهای استخوان فک نیز رخ دهد. این دندانها نمیتوانند در موقعیت خود رشد کنند. جراحی دهان میتواند نیشها را آزاد کند و سپس آنها را به مکانهای ایدئال خود هدایت کند. درمان ارتودنسی میتواند به اصلاح موقعیت دندان نیش، کمک کند.
3.پوسیدگی دندان
این مشکل دندانی در مراحل مختلف ایجاد میشود. لکههای سفید ابتدا بر روی دندانها، به دلیل تجمع پلاک ایجاد میشود. همچنین میتواند ناشی از کمبود کلسیم باشد. مرحله بعدی، فرسایش مینای دندان است. پوسیدگی تا زمانی که به شکل حفره ظاهر شود، به رشد خود ادامه میدهد.
پوسیدگی عاج، مرحله بسیار دردناک بعدی خواهد بود. این زمانی است که باکتریهای بد، وارد عاج شده و باعث آسیب میشوند. پوسیدگی پالپ در مرحله بعدی اتفاق میافتد. این مرحله دردناک دیگری است، زیرا باکتری در این مرحله به پالپ آسیب میرساند.
اگر پوسیدگی عاج درمان نشود، آبسه ایجاد میشود. این عفونت جدی میتواند به مغز، استخوان فک، گردن و گوش برسد. آسیب شدید دندانی میتواند ناشی از عفونت، آسیب یا تصادف باشد. جراحی دهان ممکن است به شکل کانال ریشه یا حتی کشیدن دندان برای جداسازی عفونت انجام شود.
پیوند استخوان دندان
زمانی که ازدستدادن استخوان در فک شما رخداده باشد، پیوند استخوان دندان ضروری است. چند دلیل وجود دارد که چرا ممکن است این اتفاق بیفتد. وقتی دندانهای طبیعی شما وجود دارند، ریشهها اعصاب فک شما را تحریک میکنند. این به مغز شما سیگنال میدهد که مواد مغذی را به فک شما ارسال کند و آن را قوی و سالم نگه دارد. اگر دندانی برای مدتی ازدسترفته باشد، پوسیدگی استخوان در آن ناحیه رخ میدهد، زیرا ریشهای برای تحریک اعصاب وجود ندارد. پیوند استخوان دندان، حجم و تراکم را در استخوان فک شما بازیابی میکند، تا ایمپلنتهای دندانی بعداً کاشته شوند.
گاهی اوقات، دندانپزشک شما، ممکن است یک پیوند استخوان در طول جراحی پریودنتال قرار دهد. بیماری پیشرفته لثه میتواند باعث فرسایش استخوان اطراف دندان گردد. پیوند استخوان، تحرک را کاهش میدهد و پایه محکمی را فراهم میکند و دندانهای شما را قوی و سالم نگه میدارد.
ایمپلنتهای زیگوماتیک: جایگزینی برای پیوند استخوان
ایمپلنتهای دندانی
ایمپلنتهای دندانی به طور گستردهای قابلاطمینانترین و ماندگارترین گزینه جایگزینی دندان هستند. این پایههای کوچک – ساخته شده از تیتانیوم یا زیرکونیوم – برای جایگزینی ریشه دندانهای ازدسترفته در فک شما، تعبیه شده است. هنگامی که ایمپلنتها بهبود یافتند، میتوان آنها را با روکشهای دندان، بریجهای دندانی یا دندانمصنوعی ترمیم کرد.
همه چیز درباره ایمپلنت تک دندان
جراحی پریودنتال
اگر پریودنتیت متوسط یا شدید دارید، متخصص لثه ممکن است درمان بیماری لثه را توصیه کند. در طی این روش، برشهایی در امتداد خط لثه ایجاد میشود و بافت به طور موقت از دندانهای شما دور میشود. سپس جراح ریشههای دندان شما را تمیز میکند و پلاکها و باکتریهایی را که در زیر لثههای شما جمع شدهاند پاک میکند. در نهایت، بافت لثه در جای خود قرار میگیرد و بخیه میشود.
گاهی اوقات، تحلیل لثه میتواند در نتیجه پریودنتیت رخ دهد. در این موارد ممکن است به پیوند لثه نیاز داشته باشید. در طی این روش، جراح ناحیه ازدسترفته بافت را با بافت اهداکننده، تقویت میکند.
جراحی فک اصلاحی
جراحی اصلاحی فک که به آن جراحی ارتوگناتیک نیز میگویند، به ناهنجاریهای اسکلتی استخوانهای فک شما میپردازد. این روش ممکن است برای بهبود عملکرد جویدن، اصلاح ناهماهنگی یا رفع عدم تعادل صورت توصیه شود. از جراحی اصلاحی فک نیز برای کاهش درد ناشی از اختلال عملکرد TMJ (TMD) استفاده میشود.
جراحی آپنه خواب
آپنه انسدادی خواب (OSA) زمانی اتفاق میافتد که بافتهای پشت گلو، به عقبرفته و راه هوایی شما را در طول خواب، مسدود میکنند. گاهی اوقات OSA با روشهای محافظهکارانه مانند درمان با دستگاه خوراکی یا استفاده از دستگاه CPAP با موفقیت درمان میشود. بااینحال، موارد شدید ممکن است نیاز به مداخله جراحی داشته باشد.
ترمیم شکاف کام و لب
نوزادی که با شکاف لب به دنیا میآید، دارای یک روزنه در لب بالایی خود است؛ درحالیکه نوزادی که با شکاف کام متولد میشود، دارای سوراخی در سقف دهان خود است. برخی از نوزادان با هر دو بیماری متولد میشوند. شکاف کام و لب، زمانی رخ میدهد که ساختارهای صورت به طور کامل در رحم رشد نکنند. جراحان دهان، فک و صورت، معمولاً برای بازگرداندن عملکرد طبیعی غذاخوردن و کمک به کودک در ایجاد الگوهای گفتاری مناسب در مراحل بعدی زندگی، شکاف لب و کام را ترمیم میکنند.
چه کسی جراحی دهان را انجام میدهد؟
جراح فک و صورت، جراحی دهان، فک و صورت را انجام میدهد. پریودنتیست یا متخصص لثه، لثهها و استخوانهایی را که از دندانهای شما حمایت میکنند، جراحی میکند. هم جراحان دهان و هم پریودنتیستها باید سه تا چهار سال بعد از فارغالتحصیلی از دانشکده دندانپزشکی تحت آموزش اضافی قرار گیرند.
کاربرد درمان های دندانپزشکی ترمیمی
قبل از جراحی دهان چه اتفاقی میافتد؟
دندانپزشک شما، یک ارزیابی جامع برای بررسی دندانها، لثهها، مفاصل فک و ساختارهای اطراف انجام میدهد. آنها همچنین عکسهای اشعه ایکس و اسکنهای دندانی میگیرند تا دید واضحی از ریشههای دندان، استخوان فک، اعصاب و سایر نشانههای مهم دهان شما داشته باشند. با استفاده از این اطلاعات، آنها یک برنامه درمانی شخصی را تنظیم خواهند کرد.
در حین جراحی دهان چه اتفاقی میافتد؟
گاهی اوقات جراحی دهان در مطب دندانپزشکی بهصورت سرپایی انجام میشود. جراح شما ممکن است گزینههای آرامبخشی را برای راحتی شما ارائه دهد، از جمله اکسید نیتروژن، داروهای خوراکی یا آرامبخشی متوسط یا عمیق داخل وریدی (IV). در موارد دیگر، جراحی دهان ممکن است در بیمارستان تحت بیهوشی عمومی انجام شود.
جراحی دهان چقدر طول میکشد؟
طول عمل شما، به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله اینکه چه نوع جراحی دهان انجام میدهید و اینکه چه تعداد دندان در حال درمان هستند. کشیدن یکدندان، معمولاً حدود ۳۰ دقیقه طول میکشد؛ درحالیکه یک روش پیچیدهتر مانند جراحی فک اصلاحی، حداقل دو تا سه ساعت زمان میبرد.
بعد از جراحی دهان چه اتفاقی میافتد؟
پس از عمل جراحی دهان، دستورالعملهای دقیق بعد از عمل به شما داده میشود. مهم است که این دستورالعملها را بهدقت دنبال کنید تا خطر خونریزی، عفونت و سایر عوارض را کاهش دهید.
مزایای جراحی دهان چیست؟
دندانها، لثهها و مفاصل فک شما، برای سلامت و عملکرد مطلوب دهان و دندان به طور هماهنگ با هم کار میکنند. هدف کلی جراحی دهان، رسیدگی به هر مشکلی است که با سلامت یا کیفیت زندگی شما تداخل دارد.
جراحی دهان، شاخهای تخصصی از دندانپزشکی است و بر تشخیص و درمان مسائل پیچیده دندانی تمرکز دارد که با روشهای غیرجراحی، قابلحل نیستند. درحالیکه فکر انجام عمل جراحی دهان ممکن است دلهرهآور به نظر برسد، مزایای زیادی برای این نوع عمل وجود دارد.
یکی از مزایای اصلی آن تسکین درد است. جراحی دهان میتواند به طور مؤثر ناراحتی مزمن ناشی از دندانهای نهفته، اختلالات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) یا ضربه بهصورت را برطرف کند. با حل این مشکلات اساسی، بیماران میتوانند تسکین قابلتوجهی از درد را تجربه کنند و از کیفیت زندگی بهبودیافته، لذت ببرند.
بهبود سلامت دهان و دندان، یکی دیگر از مزایای کلیدی است. جراحان دهان برای رسیدگی به شرایط مختلف دندان مانند بیماری لثه، ازدستدادن دندان و ناهماهنگی فک آموزشدیدهاند. از طریق روشهایی مانند ایمپلنت دندان یا پیوند استخوان، جراحی دهان میتواند دندانهای ازدسترفته را بازیابی کند و ساختارهای استخوانی آسیبدیده را برای سلامت کلی دهان و دندان، بازسازی کند.
بهترین برند ایمپلنت آمریکایی
علاوه بر این، بسیاری از افراد برای بهبود ظاهر خود، تحت عمل جراحی دهان قرار میگیرند. روشهایی مانند جراحی ارتوگناتیک یا جراحی اصلاحی فک، میتواند عدم تعادل صورت را اصلاح کرده و در نتیجه نمایه صورت هماهنگتر شده و اعتمادبهنفس فرد افزایش یابد.
همچنین، جراحی دهان نقش حیاتی در حفظ بهداشت دهان و دندان، ایفا میکند؛ بهعنوانمثال، برداشتن دندانعقل نهتنها از عوارض بعدی جلوگیری میکند، بلکه تمیزکردن صحیح نواحی اطراف را نیز آسان میکند.
بهترین روش کاشت دندان کدام است؟
خطرات یا عوارض جراحی دهان چیست؟
مانند هر روش دیگری، شما باید از خطرات یا عوارض مرتبط با جراحی دهان آگاه باشید. اینها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عفونت.
- آسیب به دندانهای مجاور.
- حفره خشک (شرایطی که ممکن است پس از استخراج، در زمانی که فرایند انعقاد خون مختل میشود، رخ دهد.)
- بیحسی
- تکههای ریشه دندان.
- مشکلات سینوسی
شما میتوانید با پیروی از دستورالعملهای بعد از عمل و مصرف تمام داروها طبق دستور، خطر ابتلا به این عوارض را به حداقل برسانید. در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی، برای دستورالعملهای بیشتر، با پزشک خود تماس بگیرید.
عوارض خطرناک پس از کاشت ایمپلنت
زمان نقاهت بعد از جراحی دندان، چقدر است؟
زمان بهبودی، از فردی به فرد دیگر متفاوت است. هر چه جراحی دهان شما گستردهتر باشد، زمان بیشتری برای بهبودی نیاز است. در طول این مدت، متخصص دندانپزشک، به شما داروهایی میدهد تا راحتتر باشید.
چه زمانی میتوانم به محل کار یا مدرسه برگردم؟
اکثر افراد میتوانند ظرف یک تا سه روز، به محل کار یا مدرسه بازگردند؛ البته برای روشهای گستردهتر، مانند جراحی اصلاحی فک، ممکن است کمی بیشتر طول بکشد.
مراقبتهای بعد از جراحی دندان
اکنون که از طریق جراحی دهان موفق شدید، باید از دهان خود مراقبت کنید تا از بهبودی سریع و آسان اطمینان حاصل کنید.
اگر دندانعقل خود را برداشتهاید، ایمپلنتهای دندانی جدید دریافت کردهاید، یا هر روش دیگری را برای دندانها و لثههای خود انجام دادهاید، راههای ساده زیادی وجود دارد که میتوانید درد را کاهش دهید و از عفونت جلوگیری کنید.
استراحت کنید
پس از قرار ملاقات، برنامهریزی کنید که بقیه روز را به استراحت بگذرانید. اگر به شما آرامبخش دادند، احتمالاً خوابآلود خواهید بود؛ بنابراین نباید رانندگی کنید یا کار دیگری که نیاز به تمرکز دارد انجام دهید. پرهیز از فعالیتهای سنگین نیز مهم است. از هر چیزی که ممکن است لختههای خون را از بین ببرد و باعث خونریزی شود، اجتناب کنید. همچنین هنگامی که آماده خواب هستید، از بالشهای اضافی استفاده کنید تا سرخود را بالا نگه دارید.
دستورالعملها را دنبال کنید.
جراح ممکن است به شما بگوید که مسواک نزنید یا از دهانشویه استفاده نکنید، زیرا ممکن است دهان شما برای بهداشت منظم دهان، بسیار حساس باشد. یا میتوانند به شما بگویند که محل حساس را مسواک نزنید، بلکه بقیه دندانهای خود را به طور معمول تمیز کنید. نکته اصلی این است که دستورالعملها را دنبال کنید و منطقه را از تکههای غذا تمیز نگه دارید، تا از عفونت جلوگیری کنید.
از لخته خون محافظت کنید.
شما نمیخواهید لخته خون را از بین ببرید؛ بنابراین حداقل تا ۳ روز پس از عمل، از نی استفاده نکنید، نوشیدنیهای الکلی یا گازدار ننوشید یا سیگار نکشید. همچنین سعی کنید، زیاد تف نکنید.
غذاهای نرم پس از جراحی دهان مصرف کنید
برای بهبودی دندان، از خوردن غذاهای سفت و ترد پس از جراحی دهان خودداری کنید. در عوض، یخچال و انبار خود را با غذاهای نرم؛ مانند ماست، سوپ، پاستا، پوره سیبزمینی، ماهی، پودینگ، تخممرغ و برنج پر کنید. برای یک خوراکی خنک، بستنی و میلکشیک را امتحان کنید.
غذاهای سرد میتوانند به تسکین ناحیه جراحی کمک کنند.
داروهای ضددرد خود را مصرف کنید.
در ابتدا ممکن است برای مدیریت درد به کمک نیاز داشته باشید. دندانپزشک شما میتواند برای آن نسخهای به شما بدهد. حتی ممکن است با مسکنهای بدون نسخه مانند استامینوفن یا NSAID خوب شوید. هر کدام را که انتخاب کنید، درد شما باید ظرف ۴۸ ساعت کاهش یابد.
مراقب باشید.
اگر عفونت، تب و تورمی به وجود آمد که بیش از ۲ روز طول کشید و یا دچار مشکل در بلع یا تنفس شدید، فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
نوبتهای دندانپزشکی را فراموش نکنید
برای اطمینان از بهبودی خود، به همه قرارهای بعدی بعد از جراحی بروید. برای جلوگیری از هرگونه عارضه، تمام دستورالعملهای دندانپزشک خود را دنبال کنید.
بیمه هزینههای جراحی دهان را پوشش میدهد یا خیر؟
وقتی صحبت از بیمه میشود، بیشتر جراحیهای دهان، تحت مزایای بیمه دندانپزشکی زیبایی قرار میگیرند؛ با این حال، مواقعی وجود دارد که جراحی دهان تحت پوشش بیمه دندانپزشکی ترمیمی قرار میگیرد. به عنوان مثال، اگر شما درگیر حادثه ای شده اید و نیاز به جراحی دهان در یک بیمارستان دارید، احتمالاً تحت پوشش بیمه دندانپزشکی ترمیمی قرار میگیرد و بیمه، هزینههای آن را پوشش میدهد. با این حال، برنامهها و سیاستها متفاوت است، بنابراین از ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی خود برای جزئیات بیشتر بپرسید. به طور خلاصه، بیمه پزشکی، برخی از روشهای جراحی دهان را پوشش میدهد، اما نه همه آنها.
چه زمانی باید به ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی خود مراجعه کنم؟
اگر دندان، لثه یا فک درد دارید، فوراً با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید. اگر اخیراً تحت عمل جراحی دهان قرار گرفتهاید و دردی دارید که با دارو از بین نمیرود، تب ۱۰۰.۴ فارنهایت یا بالاتر یا تخلیه در محل جراحی، فوراً با جراح خود تماس بگیرید. این علائم هشداردهنده میتواند نشاندهنده عفونت باشد که باید بهسرعت درمان شود.
یادداشتی از مرکز دندانپزشکی دکتر فرهاد اسماعیلی
فن آوریهای مدرن جراحی، به جراح شما کمک میکند تا با استفاده از روشهای کمتر تهاجمی، مراقبتهای پیشرفتهای را ارائه دهد. جراحی دهان میتواند سلامت دندانها، لثهها و مفاصل فک شما را بازگرداند، علائم دردناک شما را کاهش دهد و کیفیت زندگی شما را بهبود بخشد.