آن چه در اصطلاح عامیانه به آن درمان ریشه دندان، عصب کِشی یا عصب کُشی اطلاق می‌شود در حقیقت شامل تخلیه کامل مرکز دندان از اعصاب و عروق آسیب دیده و مهر و موم کردن کامل کانال‌های ریشه دندان است. دکتر فرهاد اسماعیلی یکی از دندانپزشک های ترمیمی و زیبایی در اصفهان است که برای درمان ریشه دندان می‌توانید به مطب ایشان مراجعه کنید.
فهرست مطالب
درمان ریشه دندان چه موقع انجام می شود؟
زمانی که پوسیدگی یا شکستگی دندانی به حدی در بافت دندان پیشرفت کند که به محدوده بافت مرکزی دندان که شامل عروق خونی و اعصاب می‌باشد، نزدیک شود کم‌کم علائم و آثار حضور عوامل مخرب هم چون میکروارگانیسم‌ها و فرآورده‌های آن‌ها در نزدیکی بافت عصبی دندان ظاهر می‌شود. از جمله مهمترین عوامل به عصب رسیدن دندان می‌توان موارد زیر را نام برد:
- احساس درد دائمی در دندان
- احساس درد هنگام جویدن غذا، خوردن شیرینی جات و ترشیجات و نوشیدن مایعات گرم یا سرد
- دردهای شبانه
- پوسیدگی گسترده دندان
- ترک، لپ پر شدن یا شکستگی دندان
- تغیر رنگ یا تیره شدن دندان (به علت وجود عفونت درون پالپ دندان)
- سایش دندان
- تورم یا آبسه لثه
- خارج شدن ترشحات چرکی از دندان یا لثه
- گاهی بدون علائم
در اولین مراحل تحریک عصبی دندان حساسیت دندان‌ها به تغییرات حرارتی عارض می‌شود. اگر چنان چه این حساسیت گذرا و محدود به زمان اندک (تنها چند ثانیه بعد از تحریک) بعد از اعمال تغییر حرارتی یا فشاری بر دندان باشد و معمولاً به حساسیت به سردی محیط دهان و دندان محدود گردد.
عموماً نیاز به درمان ریشه وجود ندارد، اما اگر چنان چه حساسیت یا درد طولانی در تغییرات حرارتی دندان به خصوص با گرما مشاهده شود و یا اساساً درد دندانی بدون عامل تحریکی و به خودی خود به صورت مستمر و شدید و یا ضربان‌دار ایجاد گردد، درمان ریشه دندان الزامی است.
ممکن است با تحمل چند روزه درد به هر دلیل بیمار اقدام به درمان ریشه ننماید در این صورت شاید درد‌ها کاهش یابند اما این به مفهوم بهبودی دندان نیست بلکه مرکز دندان به سمت نکروز یا مرگ اعصاب و عروق پیشروی نموده و خاموشی درد موقت است لذا لازم است تا با ظهور علائم هر چند کوچک با متخصص درمان ریشه دندان مشورت نمایید.
گاهی دندان به عصب رسیده بدون علائم است. علت این درمان‌ها آن است که شاید در تست‌های حیاتیِ عصب دندان پاسخ حیاتی توسط دندانپزشک دریافت نشده و با توجه به سایر شواهد رادیوگرافی از جمله پوسیدگی یا ترمیم‌های عمیق و یا ضایعات مشخص در نواحی اطراف ریشه، تخریب قبلی عصب دندانی محرض و نیاز به درمان ریشه از طرف پزشک معالج قطعی شده است.
کاربرد عصب کشی دندان
به عصب کشی، Root canal therapy نیز گفته می‌شود. از کاربرد‌های درمان ریشه‌ی دندان زمانی است که به لحاظ تخریب شدید ساختاری دندان، نیاز به انجام درمان ریشه و به دنبال آن درمان‌هایی مانند پین داخل کانال یا پُست (Post) ضرورت یابد.
گاهی به دلیل ملاحظات در زمینه دندانپزشکی دیجیتال و زیبایی، هم چون چرخش یا انحراف محوری دندان‌هایی که بیش از حد خارج از محدوده قوس دندانی هستند و به هر دلیل امکان یا تمایل بیمار به درمان ارتودنسی وجود ندارد ممکن است با نظر و مشاهده خود بیمار بعضی از دندان‌های بی‌علامت برای درمان ریشه انتخاب گردند تا ایجاد ظاهر زیبا و مناسب در تاج دندان میسر گردد.
در حین درمان ریشه چه مراحلی انجام می شود؟
درمان ریشه معمولاً در سه مرحله انجام می‌شود و تکمیل آن بین یک تا سه جلسه به طول میانجامد، در اولین قدم پزشک اقدام به معاینه، تشخیص دقیق وجمع‌آوری علائم کلینیکی و پاراکلینیکی (عمدتاً رادیوگرافی یا سی تی اسکن سه بعدی) می‌کند سپس برای انجام درمان ریشه مراحل زیر انجام می‌گیرد:
- تمیز کردن کانال ریشه در مرحله اول خارج کردن و پاکسازی بافت‌های نرم و تخریب شده مرکز دندان (عصب و عروق) و نیز پاکسازی کامل تاج دندانی از پوسیدگی‌ها صورت می‌گیرد.
- پر کردن کانال ریشه کانال‌های دندانی از نوک ریشه تا لبه تاجی با مواد زیست سازگار مهر و موم می‌شوند. سپس پانسمان دندان انجام شده و در مرحله بعد ارجاع داده می‌شود برای ترمیم یا روکش دندان
- روکش دندان پرشده پس از درمان ریشه، دندان یک دندان مرده است و بیمار دیگر هیچ احساسی در آن نخواهد داشت، چراکه بافت عصبی برداشته شده است. به همین دلیل دندان شکننده‌تر از قبل است و چون معمولاً سطح وسیعی از تاج دندان تحلیل رفته است، با استفاده از پین های مخصوص استحکام تاج بیشتر می گردد. و با روکش کردن یا پر کردن دندان از آن محافظت می‌کنند.
در نهایت پس از طی شدن مراحل بالا پیگیری (Follow up) بیمار بعد از درمان برای حصول اطمینان از کامل شدن پروسه درمانی صورت می گیرد که در صورت وجود کیست یا آبسه ریشه ای لازم است تا پیگیری رادیوگرافی تا حداقل دو سال بعد از درمان ریشه صورت گیرد.
انواع روش های درمان ریشه دندان
عصب دندان همراه با یکسری از رگ‌های خونی، در مرکز دندان قرار گرفته است. مشکلاتی که نیازمند درمان ریشه هستند، پوسیدگی عمیق ریشه، ضربه به دندان یا ایجاد ترک در دندان هستند. احساس درد در حین خوردن غذا یا نوشیدنی‌های داغ و یا سرد، نشانه وجود مشکل در ریشه دندان است. انواع روش‌های درمان ریشه شامل موارد زیر می‌باشند:
- جراحی اپیکو
- عصب کشی یا اندو
- درمان ریشه مجدد یا ری اندو
پالپ یا مغز دندان چیست؟
دندان از ۲ قسمت تاج و ریشه تشکیل شده است. پالپ یا مغز دندان، منطقه ای نرم مانند است و در مرکز دندان قرار گرفته است. که شامل عصب، عروق خونی و بافت هم‌بند است، که در ریشه دندان قرار دارد. پالپ دندان نقش تغذیه‌کننده دارد که متضمن حفظ حیات تمام عناصر سلولی دندان می‌باشد.
همچنین دارای عملکرد حسی بوده و به دندان اجازه دریافت محرک‌ها را می‌دهد. وقتی عصب دندان به هر دلیلی با مشکل مواجه شود، متخصص برای حفظ سلامت دندان، درمان ریشه دندان را انتخاب می‌کند.
درمان مجدد ریشه چیست؟
گاهی درمان ریشه اولیه به هر دلیل موفقیت‌آمیز نبوده است که می‌تواند به علت نقص درمان اولیه یا عدم پاسخ دهی بافت‌های بدن بیمار به درمانی که شاید در نمای رادیوگرافی و علائم کلینیکی درمان مناسبی هم به نظر بیاید ایجاد گردد.
به عنوان مثال اندازه کیست انتهای ریشه بعد از دوسال همان اندازه اولیه است (در رادیوگرافی مقایسه‌ای) یا علائم دردناک به صورت پایدار باقی مانده‌اند. در این صورت چنان چه سایر علل دردناک هم چون شکستگی‌های ریشه و خطا‌های پروتزی و ترمیمی تاج دندان بررسی و به عنوان عامل درد غیر مؤثر دانسته شوند و یا اختلال مشخص در رادیوگرافی درمان اولیه مشاهده گردد.
اقدام به درمان مجدد ریشه پیشنهاد می‌گردد که شامل تخلیه کامل مواد قبلی درون ریشه، پاکسازی کامل مجدد کانال‌ها و بررسی احتمال وجود کانال‌های اضافی و جانبی و سرانجام پر کردن کلیه کانال‌های درمان شده است.
بهترین متخصص درمان ریشه دندان در اصفهان
برای درمان ریشه دندان بایستی به بهترین متخصص درمان ریشه دندان مراجعه کنید، حال سؤال اینجاست که بهترین دکتر درمان ریشه چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
در وهله ی اول بایستی متخصص از مدرک معتبر برخوردار باشد. همچنین بایستی قیمت معقولانه دریافت کند و رضایت بیمارانش را نیز جلب کرده باشد. از بهترین تجهیزات استفاده و از علم روز دنیا در زمینه دندانپزشکی با خبر باشد.
حال برای اینکه بهترین دندانپزشک را پیدا کنید پیشنهاد می کنیم که از بیماران دندانپزشک مورد نظرتان پرس و جو کنید، همچنین می توانید با اشنایان خود که در این زمینه تجربه دارند مشورت نمایید و یا از یک دندانپزشک کمک بگیرید.
فرق درمان ریشه دندان با عصب کشی
بسیاری از افراد تصور می کنند که درمان ریشه دندان با عصب کشی متفاوت است، این در حالی است که این دو روش همانند یکدیگر هستند و دندانپزشک در هر دو روش اقدام به خارج کردن عصب و یا ریشه دندان می کند و جای خالی دندان را با مواد مخصوص پر می کنند.
به گفته دکتر فرهاد اسماعیلی متخصص ایمپلنت در اصفهان
اگر پوسیدگی دندان به عصب برسد منجر به درد شده و همین امر بیمار را نیازمند درمان ریشه دندان می کند، در این روش در صورتی که میزان پوسیدگی بسیار شدید باشد، دندانپزشک عصب را خارج می کند و اینگونه درد برطرف می شود.
جمع‌بندی
عصب كِشي يا عصب كُشي واژگان به اصطلاح اشتباهی هستند که در مورد فرآيند درمان ريشه دندان مورد استفاده قرار می گیرند، که کاربرد آن برای قسمت های آسیب دیده داخل دندان می باشد. درمان ریشه دندان شامل سوراخ کردن دندان و برداشتن مرکز نرم، معروف به پالپ دندان است. پس از برداشتن پالپ ریشه داخل دندان ضدعفونی و سپس پر می‌شود.
در مطب دکتر فرهاد اسماعیلی از خدماتی مانند: ترمیمی و زیبایی؛ پروتز؛ جراحی؛ کلیه خدمات دندانپزشکی دیجیتال مانند کاشت دندان به روش دیجیتال؛ طراحی لبخند دیجیتالی و ایمپلنت دیجیتال در اصفهان می توانید بهره‌مند شوید.
